Đơn vị kinh doanh chiến lược, hay còn gọi chiến lược SBU trong tiếng anh là Strategic Business Unit. Đây là một khái niệm quan trọng trong kinh doanh
Đọc thêm:
1. CHIẾN LƯỢC CẤP ĐƠN VỊ KINH DOANH - CHIẾN LƯỢC SBU (STRATEGIC BUSINESS UNIT)
Khái niệm
Đơn vị kinh doanh chiến lược là một đơn vị kinh doanh riêng biệt, có đầy đủ chức năng trong một doanh nghiệp, có tầm nhìn, sứ mệnh, định hướng chiến lược riêng, có các đối thủ cạnh tranh riêng và có bộ máy quản lý riêng. Mỗi một đơn vị kinh doanh chiến lược có thể sản xuất một loại sản phẩm chính hay một nhóm các sản phẩm liên quan; và là một thành phần quan trọng của tổ chức; mọi hoạt động luôn được cập nhật báo cáo với ban lãnh đạo. Các SBU hoạt động như một đơn vị độc lập theo trọng tâm riêng, hướng vào thị trường mục tiêu riêng của mình và đủ lớn để duy trì các chức năng nội bộ riêng như tài chính, nhân sự, marketing… Quan hệ giữa các SBU khác nhau dựa trên (1) kế hoạch, chỉ đạo của ban lãnh đạo nếu trong phạm vi doanh nghiệp hoạch toán độc lập; (2) hoặc trên cơ sở hợp đồng kinh doanh cung cấp hàng hoá, dịch vụ theo hợp đồng nếu mỗi SBU là một đơn vị kinh doanh hoạch toán độc lập.
Một số ví dụ các tiêu chí xác định SBU
SBU có các hoạt động cung ứng đầu vào, hoạt động nghiên cứu phát triển,.. mang tính độc lập tương đối so với các bộ phận khác trong DN.
 |
| Ví dụ về SBU tại tập đoàn Vinamilk |
Một DN có thể có nhiều SBU hoặc chỉ là 1 SBU hoặc nhiều DN mới hợp thành 1 SBU.
Chiến lược kinh doanh dựa vào SBU
Một DN kinh doanh đơn ngành thì chiến lược cấp DN chính là chiến lược SBU, có nghĩa là sẽ chỉ có hai cấp chiến lược (chiến lược DN và chiến lược chức năng).
Một DN kinh doanh đa ngành sẽ có 3 cấp chiến lược (Chiến lược cấp DN, Chiến lược SBU và Chiến lược chức năng)
Mỗi một SBU cần một chiến lược KD riêng gọi là chiến lược cấp đơn vị kinh doanh chiến lược. Chiến lược của mỗi SBU đều gắn với 1 cặp Sản phẩm & Thị trường
Ví dụ về đơn vị kinh doanh chiến lược SBU
Vingroup là một tập đoàn đa ngành lớn và có lẽ không quá xa lạ với người dân Việt Nam. Khi nhìn vào Vingroup ta sẽ thấy là Vin có rất nhiều các công ty con. Các công ty con này kinh doanh tại các ngành khác nhau và có vị thế khác nhau. Vin không thể áp dụng một cách điều hành, một chiến lược cho các công ty con được. Điều này ta sẽ tìm hiểu sâu hơn ở các bài viết sau trong phần quản trị chiến lược.
 |
| Ví dụ về đơn vị kinh doanh chiến lược SBU - VinGroup |
2. PHÂN LOẠI CÁC CHIẾN LƯỢC KINH DOANH SBU THEO ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG
Một SBU không xây dựng một chiến lược tùy hứng mà phải dựa vào lợi thế cạnh tranh của mình là gì.
Chiến lược chi phí thấp
áp dụng khi khách hàng rất nhạy cảm về giá. SBU sẽ tìm cách giảm chi phí sản xuất kinh doanh để giảm giá thành sản phẩm.
 |
| Đơn vị kinh doanh SBU theo chiến lược chi phí thấp |
Những hàng hóa trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo sẽ buộc phải theo phương án chi phí thấp ví dụ như hàng nông sản.
Chiến lược khác biệt hóa cao – Thị trường ngách
SBU tập trung vào sản phẩm/dịch vụ có sự khác biệt hóa cao phục vụ cho một nhóm khách hàng có độ nhạy cảm về khác biệt hóa cao.
 |
| Đơn vị kinh doanh SBU theo chiến lược khác biệt hóa cao - thị trường ngách |
Chiến lược này chỉ áp dụng cho thị trường ngách thường là những người giàu sẵn sàng bỏ nhiều tiền để có hàng hóa độc ít đụng hàng, thường thuộc nhóm hàng cao cấp xa xỉ
Chiến lược chi phí thấp – Khác biệt hóa – Thị trường ngách
áp dụng đối với nhóm khác hàng vừa nhạy cảm về giá vừa nhạy cảm về khác biệt hóa.
3. PHÂN LOẠI CÁC CHIẾN LƯỢC KINH DOANH SBU THEO CHU KỲ SỐNG SẢN PHẨM
 |
| Chiến lược kinh doanh theo chu kỳ sống của sản phẩm |
Mỗi một giai đoạn của sản phẩm có một chiến lược riêng. Ví dụ chiến lược thâm nhập phải chấp nhận chi phí cao do chi phí quảng cáo, khuyến mãi để khách hàng biết tới sản phẩm. Tại giai đoạn tăng trưởng thì DN phải cố gắng tăng tối đa sản lượng nhất có thể để tăng doanh thu. Tại giai đoạn suy thoái phải cắt giảm chi phí để duy trì lợi nhuận,…
4. CHIẾN LƯỢC CẤP ĐƠN VỊ CHỨC NĂNG
Một DN sẽ có nhiều chức năng khác nhau, mỗi bộ phận chức năng cần một chiến lược riêng để phục vụ cho chiến lược cấp toàn DN cũng như chiến lược của SBU. Có 6 loại chiến lược chức năng chủ yếu:
a. Chiến lược Marketing
b. Chiến lược nguồn nhân lực
c. Chiến lược Nghiên cứu & Phát triển
d. Chiến lược sản xuất
e. Chiến lược mua sắm và dự trữ
f. Chiến lược tài chính
 |
| Chiến lược cấp đơn vị chức năng |
TẠM KẾT
Công ty nào cũng cần chiến lược và đặc biệt công ty lớn cấp tập đoàn bao gồm nhiều công ty con thì quản trị chiến lược lại đặc biệt quan trọng. Thường họ sẽ thành lập hẳn một vị trí gọi là Giám đốc chiến lược; chỉ có ăn ngủ và quản lý chiến lược thôi. Ví dụ là Tập đoàn FPT. Cả tập đoạn có một chiến lược DN chung, trong tập đoàn có nhiều đơn vị thành viên như Fsoft, FPT telecom,..; trong mỗi công ty thành viên đương nhiên có các chiến lược chức năng riêng. Do tính phức tạp mà FPT có hẳn một giám đốc chiến lược, hình như trước đây là Nguyễn Hữu Thái Hòa; giờ chắc ông khác rồi.
Đọc thêm các bài viết khác về kinh doanh và đầu tư tại Realmfox
