Khái niệm và ví dụ về chu kỳ sống của sản phẩm, chu kỳ sống của sản phẩm là gì
Khái niệm về chu kỳ sống của sản phẩm là gì
Chu kỳ sống của sản phẩm/ Vòng đời sản phẩm là gì?
Chu kỳ sống của sản phẩm (hay còn gọi là vòng đời sản phẩm) là một khái niệm được dùng trong kinh tế để mô tả sự thay đổi doanh số, lợi nhuận của sản phẩm từ khi bắt đầu được xuất hiện trên thị trường cho đến khi nó rút khỏi thị trường.
Mỗi sản phẩm đều trải qua các giai đoạn trong chu kỳ sống của mình nhưng với thời gian và những đặc điểm khác nhau. Mỗi giai đoạn sẽ mang đến những cơ hội, thách thức khác nhau nên các doanh nghiệm cần nắm rõ được chu kỳ sống sản phẩm của mình để kịp thời đề ra các chiến lược marketing, điều động nhân sự, kế hoạch tài chính phù hợp nhất. Vì mỗi sản phẩm sẽ trải qua những cơ hội và thách thức khác nhau nên những chiến lược này cũng khác nhau ở mỗi sản phẩm.
Những giai đoạn trong chu kỳ sống của sản phẩm
Chu kỳ sống của sản phẩm đều trải qua 4 giai đoạn: giai đoạn triển khai, giai đoạn tăng trưởng, giai đoạn bão hòa và giai đoạn suy thoái. Mỗi giai đoạn có những đặc điểm khác nhau để từ đó đề ra các chiến lược phù hợp. Sau đây chúng ta sẽ cùng phân tích rõ hơn về từng giai đoạn trong chu kỳ sống của một sản phẩm.
Chu kỳ sống của sản phẩm - Giai đoạn 1: Triển khai
Đây là giai đoạn sản phẩm bắt đầu được đưa ra thị trường nên sẽ chưa tạo được lòng tin với khách hàng, ít người biết đến, dẫn đến việc bán hàng chậm, doanh thu thấp hoặc không đủ thu hồi vốn. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần tập trung các chiến lược để giới thiệu sản phẩm đến nhiều khách hàng hơn, tạo được sự tin tưởng với khách hàng.
Chúng ta có thể sử dụng các chiến lược như:
+ Chiến lược giá hớt váng thị trường: chiến lược này có nghĩa chúng ta sẽ xâm nhập thị trường với mức giá cao để gây sự chú ý và định vị thương hiệu của mình. Ví dụ điển hình của thương hiệu sử dụng chiến lược này đó là Apple khi định giá cao cho tất cả các sản phẩm của mình
+ Chiến lược giá xâm nhập: với chiến lược này chúng ta sẽ định mức giá bán thấp cho sản phẩm khi tung ra thị trường để thu hút và kích thích sự mua hàng của khách hàng. Tâm lý người Việt rất thích hàng giá rẻ nên nếu thực hiện chính sách giá này chúng ta sẽ thu hút được một lượng khách hàng lớn vào thời gian đầu để tiếp tục đề ra các chính sách khác phát triển sản phẩm
+ Quảng cáo, giới thiệu sản phẩm đến với khách hàng bằng các công cụ marketing như: phát tờ rơi, băng rôn, quảng cáo trên báo đài – truyền thông, sử dụng công cụ mới viral marketing, than gia hội chợ triễn lãm,…
Chu kỳ sống của sản phẩm - Giai đoạn 2: tăng trưởng
Đây là giai đoạn mà sản phẩm đã được nhiều người biết đến và tìm mua. Doanh nghiệp sẽ dần xây dựng được một lượng khách hàng trung thành và giúp cho doanh thu, lợi nhuận tăng lên. Ở giai đoạn này, chúng ta nên tập trung các chiến lược để đẩy mạnh thị phần, quy mô kinh doanh và sản lượng bán ra.
+ Chiến lược cải tiến chất lượng sản phẩm: từ những sản phẩm chính ban đầu, doanh nghiệp sẽ nghiên cứu để tạo ra những sản phẩm tốt hơn, nhiều công dụng hơn để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Ví dụ như Kem đánh răng PS thời gian đầu chỉ bán mỗi loại kem đánh răng giúp trắng răng bình thường, nhưng sau đó họ đã cải tiến và cho ra nhiều dòng kem đánh răng khác nhau như kem đánh răng dành cho trẻ em, kem đánh răng theo hương vị, kem đánh răng giảm ê buốt,…
+ Mở rộng kênh phân phối: xây dựng nhiều chi nhánh, đại phí phân phối sản phẩm hơn trên thị trường.
Chu kỳ sống của sản phẩm - Giai đoạn 3: bão hòa
Sau giai đoạn tăng trưởng là lúc tốc độ tăng trưởng của sản phẩm đang trên đà tăng thì sản phẩm sẽ dần tiến vào giai đoạn bão hòa khi mà tốc độ tăng doanh số, lợi nhuận lên đến max và bắt đầu giảm dần sau đó. Ở giai đoạn này, sự cạnh tranh với các đối thủ trong ngành sẽ rất khốc liệt để quyết định ai có thể trụ vững. Trong giai đoạn này, doanh nghiệp cần thực hiện các chiến lược để cũng cố lòng tin với khách hàng, giữ vững thị phần. Một số chiến lược doanh nghiệp nên khai thác đó là:
+ Tập trung vào các chiến lược chăm sóc khách hàng
+ Marketing: thực hiện các chương trình khuyến mãi, giảm giá, tri ân khách hàng
+ Chiến lược giá: nên nghiên cứu về tình hình hoạt động, chất lượng sản phẩm, chính sách giá của đối thủ để đề ra mức giá phù hợp tăng sức cạnh tranh
+ Tạo lợi thế cạnh tranh: bằng việc nghiên cứu tạo ra những sản phẩm mới, độc đáo hơn. Hoặc đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Chu kỳ sống của sản phẩm - Giai đoạn 4: suy thoái
Đây là giai đoạn cuối cùng trong chu kỳ sống của sản phẩm khi mà doanh số bán sản phẩm bắt đầu giảm dẫn đến lợi nhuận cũng giảm. Lúc này, doanh nghiệp đã bắt đầu rút sản phẩm ra khỏi thị trường. Những chiến lược trong giai đoạn này sẽ hướng đến việc giúp doanh nghiệp bán hết số lượng sản phẩm còn lại (hàng tồn) ra thị trường để rút lui an toan.
+ Chiến lược giá: giảm giá để đẩy hàng đi nhanh hơn
+ Rút dần các điểm phân phối sản phẩm trên thị trường
+ Giảm dần số lượng sản phẩm được sản xuất ra
Ví dụ thực tế về một chu kỳ sống của sản phẩm
Nokia.
Một thương hiệu không mấy xa lạ với tất cả mọi người. Trước đây, Nokia đã từng là ông vua của ngành điện thoại di động và rất có tiềm năng phát triển mạnh mẽ.
Giai đoạn triển khai: Năm 1987, Nokia cho ra mắt sản phẩm Mobira Cityman 900 - chiếc điện thoại có thể di chuyển đầu tiên trên thế giới. Ngay khi cho ra mắt, Mobira đã được chú ý và chỉ có giới thượng lưu mới có thể sử dụng bởi giá của nó lúc này khá cao. Ngoài ra, chiếc điện thoại này còn được xem như biểu tượng cho sự giàu sang và cao quý của người sử dụng.
Giai đoạn tăng trưởng: Thời kỳ hoàng kim của Mobira Cityman 900 diễn ra không lâu sau khi ra mắt với doanh số đạt đến tỷ USD. Lúc này, Nokia đã trở nên khá nổi tiếng và thương hiệu có mặt ở khắp mọi nơi, khắp các nước.
Giai đoạn bão hòa và suy thoái: Năm 1992, Nokia cho ra mắt dòng Nokia 1011 - chiếc điện thoại GSM đầu tiên trên thế giới. Và đây là chiếc chuông báo tử cho dòng Cityman. Doanh số bán Cityman ít dần và Nokia dần ngừng sản xuất dòng này.
Và một số bạn có câu hỏi về dòng điện thoại Iphone, Samsung,.. tại sao ra lâu rồi nhưng lại không bị tới giai đoạn suy thoái thì mình sẽ giải thích ví dụ này để giúp anh chị hiểu sâu hơn.
Chu kỳ sống này là của SẢN PHẨM. Ví dụ sau khi ra mắt Iphone 4G thì hãng nhà Táo này luôn đầu tư vào hoạt động R&D nhằm cải tiến nhiều chức năng hơn để đợi khi dòng Iphone 4G tới giai đoạn suy thoái, nhà Táo sẽ bán xả kho Iphone 4G và cho ra mắt dòng sản phẩm Iphone 5 mới. Lúc này vòng lặp lại R&D lại bắt đầu để cải tiến sản phẩm. Cứ như vậy, tới hiện tại Iphone đã ra tới dòng Iphone Pro Max.
